بررسی عوامل مبهم در تخصیص آب شبکه آبیاری سد سیستان

Authors

  • بهروز ابول‌پور استاد بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
  • معصومه دلبری دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک دانشگاه زابل، زابل، ایران.
Abstract:

در سیستم­های سنتی آبیاری، مدیریت نامناسب تخصیص آب سبب ضعف عملکرد شبکه آبیاری، افزایش تلفات و کاهش بهره­وری مصرف آب (CWP) می­شود .استفاده از مدل­های غیر خطی در کنار استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) می­تواند موجب تقویت مدیریت شبکه آبیاری در شرایط عدم قطعیت شود. هدف این پژوهش بررسی تخصیص بهینه آب و بررسی دلایل عدم افزایش بهره­وری مصرف آب در بخش­های مختلف شبکه توزیع آبیاری می­باشد. در این راستا، در مرحله اول نقاطی از شبکه توزیع آب که اثرات بیشتری بر تغییرات بهره­وری مصرف آب داشته، شناسایی شدند. سپس مقدار  CWPبه یک مقدار بهینه در شرایط عدم قطعیت ارتقا داده شد. برای این منظور از مدل­های برنامه­ریزی فازی برای تخصیص آب شبکه آبیاری سد سیستان متناسب با تغییرات مکانی نیاز آبی آن شبکه، استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار CWP مزارع گندم برابر 45/0 کیلوگرم بر متر مکعب و در نقاطی از شبکه با دامنه تغییرات تلفات دبی 360 تا 400 لیتر بر ساعت بر متر است. مشاهدات در نقاط بحرانی نشان داد که مقدار CWP لزوماً به مقدار محصول بستگی ندارد؛ بلکه به عوامل مدیریتی در شبکه آبیاری و مساحت مزارع نیز وابسته است. بنابراین، مناطقی با CWP بهینه می­توانند به­عنوان الگوهای مناسبی در افزایش ضریب مدیریتی در نظر گرفته شوند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تخصیص بهینه آب در شبکه های آبیاری در شرایط لحاظ تغییرات شوری، مطالعه موردی: شبکه های آبیاری زاینده رود

شوری و کمبود آب از محدودیت‌های عمده تولید محصولات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک هستند. در این مناطق گیاهان بر حسب کمیت و کیفیت آب، ممکن است تحت تأثیر همزمان تنش‌های شوری و خشکی قرار گیرند.  لذا با توجه به محدودیت‌های منابع آب در این مناطق، بهینه‌سازی عمق آبیاری محصولات حائز اهمیت زیادی می‌باشد.  هدف اصلی تحقیق حاضر ارائه روش بهینه‌سازی تخصیص منابع آب با توجه به محدودیت‌های کمی و کیفی آب به منظو...

full text

تخصیص بهینه آب بین شبکه‌های آبیاری حوضه زاینده‌رود با رویکرد اقتصادی و بررسی عملکرد توزیع آب داخل شبکه (مطالعه موردی: شبکه آبیاری رودشت شمالی)

هدف اصلی از انجام این مطالعه، توسعه ساختار هیدرواکونومیک در حوضه زاینده‌رود به‌منظور تخصیص بهینه آب سد زاینده‌رود به شبکه‌های آبیاری پایاب این سد، در راستای حداکثرسازی منافع اقتصادی حاصل از فعالیت‌های کشاورزی است. برای تحقق این هدف، با تدوین مدل‌ اقتصادی برنامه‌ریزی ریاضی مثبت1 (PMP)، شبیه‌سازی فعالیت‌های‌ کشاورزی به تفکیک هر شبکه آبیاری انجام شد. با تلفیق مدل برنامه-ریزی تخصیص آب توسعه داده شد...

full text

تخصیص بهینه آب در شبکه های آبیاری در شرایط لحاظ تغییرات شوری، مطالعه موردی: شبکه های آبیاری زاینده رود

شوری و کمبود آب از محدودیت های عمده تولید محصولات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک هستند. در این مناطق گیاهان بر حسب کمیت و کیفیت آب، ممکن است تحت تأثیر همزمان تنش های شوری و خشکی قرار گیرند.  لذا با توجه به محدودیت های منابع آب در این مناطق، بهینه سازی عمق آبیاری محصولات حائز اهمیت زیادی می باشد.  هدف اصلی تحقیق حاضر ارائه روش بهینه سازی تخصیص منابع آب با توجه به محدودیت های کمی و کیفی آب به منظو...

full text

بررسی تاثیر انتقال آب در تخصیص منابع آب سد چغاخور با استفاده از رویکرد پویایی سیستم

در این مطالعه تخصیص منابع آب سد چغاخور پس از بهره‌برداری از طرح انتقال آب سبزکوه به چغاخور با استفاده از رویکرد پویایی سیستم‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور داده­های ماهانه دبی ورودی به مخزن و تبخیر از سطح مخزن با استفاده از مدل SARIMA  برای دوره زمانی 98-1394 پیش‌بینی شد و بهترین مدل برازش داده شده برای دبی ورودی به مخزن و تبخیر به‌ ترتیب SARIMA (1,0,3)(1,1,1) و SARIMA (1,0,1)(1,0,1) ...

full text

مقایسه توابع عملکرد محصولات و تخصیص آب آبیاری بر اساس روش‌های جدید و قدیم FAO در شبکه آبیاری زاینده‌رود

با توجه به کاهش منابع آبی، تخصیص بهینه آب در بخش کشاوزی بیش از پیش ضرورت پیدا می­کند.  بدین منظور، برنامه­ریزی بهینۀ آبیاری و تولید توابع عملکرد با توجه به منابع آب در دسترس و مراحل رشد، رویکردی است مؤثر در بهره­وری بهتر از آب.  این رویکرد با هدف حداکثر کردن تولید محصول با استفاده از روابط ارائه شده در سازمان خوارباروکشاورزی ملل متحد (FAO) در سال 1979 به کرات مورد توجه بوده است.  اما همین سازما...

full text

تخصیص بهینه و اقتصادی آب در شبکه آبیاری و زهکشی با استفاده از الگوریتم فراابتکاری ICA (مطالعه موردی: شبکه صوفی‌چای)

کمبود منابع آب به­ویژه در ایران و بروز خشکسالی­های اخیر، دستیابی به یک سیاست جهت تخصیص بهینه­ی آب را از اهمیت خاصی برخوردار نموده است. تخصیص بهینه­ آب تحت شرایط کنترل شده و نیز شرایط اقلیمی و واقعی، در دو دهه گذشته یکی از موارد جلب توجه محققین و مهندسین بوده است. در این پژوهش روشی جدید جهت برآورد و تخصیص بهینه آب ارائه شده است. الگوریتم رقابت استعماری (ICA) یک الگوریتم بهینه­سازی جدید می­باشد و...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 3

pages  159- 174

publication date 2020-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023